BuddhaSasana Home Page
This document is written in Vietnamese, with
Unicode Times font
Tương Ưng Bộ, SN XLV.4
Cỗ xe thù thắng
(Bà-la-môn Janusoni)
Giới thiệu: Ðức Phật giảng về Bát Chánh Ðạo là cỗ xe pháp (Pháp Thừa) vô thượng để tận diệt tham sân si, đưa đến giải thoát. Kinh điển Nguyên thủy không đề cập đến các loại xe khác (xe lớn, xe nhỏ, xe dê, xe nai, ...) như là các ẩn dụ thường thấy trong kinh điển Ðại thừa phát triển về sau.
Tương Ưng Bộ, SN XLV.4
Cỗ xe thù thắng
(Bà-la-môn Janusoni)Nhân duyên ở Sàvatthi. Tôn giả Ananda, vào buổi sáng, đắp y, cầm y bát, đi vào Sàvatthi để khất thực. Rồi Tôn giả Ananda thấy Bà-la-môn Jànusoni đi xe ra khỏi Sàvatthi, cỗ xe toàn ngựa trắng kéo. Trắng là những con ngựa kéo xe. Trắng là những đồ trang sức. Trắng là cỗ xe. Trắng là những bộ phận tùy thuộc (parivàro). Trắng là những sợi dây cương. Trắng là cây gậy thúc ngựa. Trắng là cái lọng. Trắng là cái khăn đội. Trắng là những quần áo. Trắng là giày mang. Và được quạt với cái quạt trắng. Quần chúng thấy vậy, liền nói: "Thật là cỗ xe thù thắng. Thật là cỗ xe thù thắng về dung sắc!"
Rồi Tôn giả Ananda đi khất thực ở Sàvatthi xong, sau bữa ăn, trên con đường đi khất thực trở về, đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên. Ngồi một bên, Tôn giả Ananda bạch Thế Tôn :
-- "Ở đây, bạch Thế Tôn, vào buổi sáng, con đắp y, cầm y bát và đi vào Sàvatthi để khất thực. Bạch Thế Tôn, con thấy Bà-la-môn Jànusoni đi xe ra khỏi Sàvatthi, cỗ xe toàn ngựa trắng kéo. Trắng là những con ngựa kéo xe... Thật là cỗ xe thù thắng về dung sắc! Bạch Thế Tôn, Thế Tôn có thể nói lên cỗ xe thù thắng trong Pháp và Luật này?"
Thế Tôn nói :
-- "Có thể được, này Ananda. Thánh đạo Tám ngành này, này Ananda, là đồng nghĩa với cỗ xe thù thắng, cỗ xe pháp này. Vô thượng là sự chinh phục trong chiến trận.
"Chánh tri kiến, này Ananda, được tu tập, được làm cho viên mãn, cuối cùng đưa đến nhiếp phục tham, nhiếp phục sân, nhiếp phục si.
"Chánh tư duy, này Ananda, được tu tập, được làm cho viên mãn, cuối cùng đưa đến nhiếp phục tham, nhiếp phục sân, nhiếp phục si.
"Chánh ngữ, này Ananda, được tu tập, được làm cho viên mãn, cuối cùng đưa đến nhiếp phục tham, nhiếp phục sân, nhiếp phục si.
"Chánh nghiệp, này Ananda, được tu tập, được làm cho viên mãn, cuối cùng đưa đến nhiếp phục tham, nhiếp phục sân, nhiếp phục si.
"Chánh mạng, này Ananda, được tu tập, được làm cho viên mãn, cuối cùng đưa đến nhiếp phục tham, nhiếp phục sân, nhiếp phục si.
"Chánh tinh tấn, này Ananda, được tu tập, được làm cho viên mãn, cuối cùng đưa đến nhiếp phục tham, nhiếp phục sân, nhiếp phục si.
"Chánh niệm, này Ananda, được tu tập, được làm cho viên mãn, cuối cùng đưa đến nhiếp phục tham, nhiếp phục sân, nhiếp phục si.
"Chánh định, này Ananda, được tu tập, được làm cho viên mãn, cuối cùng đưa đến nhiếp phục tham, nhiếp phục sân, nhiếp phục si.
"Này Ananda, chính với pháp môn này, các Ông cần phải hiểu như thế này: 'Cỗ xe thù thắng, cỗ xe pháp, vô thượng là sự chinh phục trong chiến trận, là đồng nghĩa với Thánh đạo Tám ngành này'".
Thế Tôn thuyết giảng như vậy. Bậc Thiện Thệ nói như vậy xong, bậc Ðạo Sư lại nói thêm :
"Ai được tín, trí tuệ,
Thường xuyên liên kết lại,
Lấy hổ thẹn làm cán,
Lấy ý làm ách xe.
Niệm là người đánh xe,
Biết hộ trì, phòng hộ,
Cỗ xe lấy giới luật
Làm vật dụng cho xe.
Thiền là trục bánh xe,
Tinh tấn là bánh xe,
Xả là định thường hằng,
Vô dục là nệm xe
Vô sân và vô hại,
Viễn ly là binh khí,
Nhẫn nhục là áo giáp,
An ổn khởi khổ ách,
Làm mục đích đạt đến,
Cỗ xe được chuyển vận.
Pháp này tự ngã làm,
Trở thành thuộc tự ngã.
Là cỗ xe thù thắng,
Vô thượng, không sánh bằng.
Ngồi trên cỗ xe ấy,
Bậc Trí thoát ly đời,
Chắc chắn, không sai chạy,
Họ đạt được chiến thắng."Samyutta Nikaya, SN XLV.4
The Supreme Vehicle
(The Brahmin Janusoni)Setting at Savatthi. Then, in the morning, the Venerable Ananda dressed and, taking bowl and robe, entered Savatthi for alms. The Venerable Ananda saw the brahmin Janusoni departing from Savatthi in an all-white chariot drawn by mares. The horses that were yoked to it were white, its ornaments were white, the chariot was white, its upholstery was white, the reins, goad, and canopy were white, his turban, clothes, and sandals were white, and he was being fanned by a white fan. People, having seen this, said: "Divine, indeed, sir, is the vehicle! It appears to be a divine vehicle, indeed, sir!"
Then, when the Venerable Ananda had walked for alms in Savatthi and returned from his alms round, after his meal he approached the Blessed One, paid homage to him, sat down to one side, and said to the Blessed One:
"Here, venerable sir, in the morning I dressed and, taking bowl and robe, entered Savatthi for alms. I saw the brahmin Janusoni departing from Savatthi in an all-white chariot drawn by mares. People, having seen this, said: 'Divine, indeed, sir, is the vehicle! It appears to be a divine vehicle, indeed, sir!' Is it possible, venerable sir, to point out a divine vehicle in this Dhamma and Discipline?"
"It is possible, Ananda," the Blessed One said. "This is a designation for this noble eightfold path: 'the divine vehicle' and 'the vehicle of Dhamma' and 'the unsurpassed victory in battle'.
"Right view, Ananda, when developed and cultivated, has as its final goal the removal of lust, the removal of hatred, the removal of delusion.
"Right intention, when developed and cultivated, has as its final goal the removal of lust, the removal of hatred, the removal of delusion.
"Right speech, when developed and cultivated, has as its final goal the removal of lust, the removal of hatred, the removal of delusion.
"Right action, when developed and cultivated, has as its final goal the removal of lust, the removal of hatred, the removal of delusion.
"Right livelihood, when developed and cultivated, has as its final goal the removal of lust, the removal of hatred, the removal of delusion.
"Right effort, when developed and cultivated, has as its final goal the removal of lust, the removal of hatred, the removal of delusion.
"Right mindfulness, when developed and cultivated, has as its final goal the removal of lust, the removal of hatred, the removal of delusion.
"Right concentration, when developed and cultivated, has as its final goal the removal of lust, the removal of hatred, the removal of delusion."
"In this way, Ananda, it may be understood how this is a designation for this noble eightfold path: 'the divine vehicle' and 'the vehicle of Dhamma' and 'the unsurpassed victory in battle.'"
This is what the Blessed One said. Having said this, the Sublime One, the Teacher, further said this:
"Its qualities of faith and wisdom
Are always yoked evenly together.
Shame is its pole, mind its yoke-tie,
Mindfulness the watchful charioteer.
The chariot's ornament is virtue,
Its axles meditation, energy its wheels;
Equanimity keeps the burden balanced,
Desirelessness its upholstery.
Good will, non-harming, and seclusion:
These are the chariot's weaponry,
Forbearance its armour and shield,
As it rolls towards security from bondage.
This divine vehicle unsurpassed
Originates from within oneself.
The wise depart from the world in it,
Inevitably winning the victory."HT Minh Châu dịch Việt
English translation by Bhikkhu Bodhi
Chân thành cám ơn nhóm chủ trương trang nhà LotusNet, http://www.lotuspro.net , đã có thiện tâm gửi tặng toàn bộ Tương Ưng Kinh dạng điện tử (Bình Anson, 01-1999).